Een snel resultaat dat misleidend is

Zo snel mogelijk afvallen is een veelgehoorde wens. Wat volgt is een crashdieet waarbij je extreem weinig calorieën binnenkrijgt. Op het eerste gezicht lijkt dat effectief. De weegschaal laat een snelle daling zien en dat voelt als succes. Door de vorrige les weet je inmiddels dat dit geen vetverlies is, maar dat je vooral vocht verliest. Het lijkt dus alsof je veel bereikt, terwijl er in werkelijkheid weinig echte verandering plaatsvindt in je vetmassa.

Wat gebeurt er in je lichaam bij een crashdieet?

Wanneer je sterk vermindert in calorie-inname, eet je vaak ook automatisch minder koolhydraten en zout. Hierdoor raakt je lichaam zijn glycogeenvoorraden kwijt. Glycogeen is de vorm waarin je lichaam koolhydraten opslaat en daarbij wordt veel water vastgehouden. Elke gram glycogeen bindt drie tot vier gram water. Als je minder koolhydraten eet, verlies je aan het begin dus vooral watergewicht. Dat verklaart waarom het getal op de weegschaal in de eerste dagen van een streng dieet zo snel daalt. Zodra je weer normaal gaat eten, worden deze voorraden aangevuld en stijgt je gewicht opnieuw.

Dit snelle gewichtsverlies heeft dus weinig te maken met vetverbranding. Wat je ziet op de weegschaal is voornamelijk een tijdelijke afname van water. Dat betekent niet dat je dieet effectief is. Het kan juist demotiverend werken als het gewicht daarna weer terugkomt, ook al denk je "Ik doe alles goed" en "ik heb toch honger geleden?".

Een ander risico van crashdiëten is dat je lichaam naast vet ook spiermassa begint af te breken. Een te groot calorietekort zorgt ervoor dat je je zwak en futloos gaat voelen. Je ervaart meer honger, beweegt minder en je stofwisseling vertraagt. Daardoor verbruik je uiteindelijk minder energie en wordt afvallen zelfs moeilijker. In plaats van dat je vet verliest, verlies je spiermassa, wat je lichaam zwakker maakt en je resultaten op lange termijn ondermijnt. Bovendien is deze aanpak mentaal uitputtend en moeilijk vol te houden.

Wat werkt wél?

Om daadwerkelijk één kilogram lichaamsvet te verliezen, moet je een tekort van ongeveer 7700 kilocalorieën opbouwen. Wanneer je helemaal niet eet lukt dat misschien in 3 à 4 dagen. Dat is echter een aanslag op jouw lichaam en dat zul je gaan merken. Je lichaam gaat zich verzetten tegen deze extreme situatie. Je krijgt meer honger, je stofwisseling vertraagt en je hebt minder energie om te bewegen. Dit is een natuurlijk overlevingsmechanisme van je lichaam. Je wordt ook humerig en prikkelbaar, wat het moeilijk maakt om je aan je dieet te houden. Het is dus niet alleen fysiek maar ook mentaal een zware opgave. Een crashdieet levert dus niet het resultaat waar je op hoopt. Het zorgt vaak voor teleurstelling, verlies van motivatie en uiteindelijk het terugkeren naar oude eetpatronen. Vaak komt het verloren gewicht dan ook snel weer terug en mogelijk zelfs meer doordat je intense honger zal ervaren.

Blijvend vetverlies vraagt om een gematigd calorietekort van ongeveer tien tot vijfentwintig procent onder je energiebehoefte. Deze aanpak helpt je om vetmassa kwijt te raken, terwijl je spiermassa zoveel mogelijk behouden blijft. Je lichaam blijft sterker en energieker, waardoor het makkelijker wordt om de gezonde leefstijl vol te houden. Dat is de basis voor blijvend resultaat. In Module 2 gaan wordt duidelijk wat jouw energiebehoefte is.

VoedIQ zegt dit met alle eerlijkheid: zet het idee van “zo snel mogelijk afvallen” uit je hoofd. Dat wil je waarschijnlijk niet horen, maar het is de waarheid. Aankomen of afvallen is een proces dat tijd kost. Het is niet realistisch om te verwachten dat je in een week een aantal kg vet verliest. Het is belangrijk om geduldig te zijn en jezelf de tijd te geven om je doelen te bereiken. Richt je op kleine, haalbare doelen. Focus niet op het einde, maar bijvoorbeeld op het verliezen van de eerste kg. Als je je doelgewicht wil behouden, vraagt dat om blijvende veranderingen in je eetpatroon. Als dat je niet lukt, dan is de kans groot dat je weer terugvalt in je oude gewoontes. Uiteraard gaat VoedIQ je daar bij helpen.